İNTERNET KULLANIMI
|
"Çocukların Güvenli İnternet Kullanımı" ile ilgili Ebeveynlere öneriler.
İNTERNETİ OYNAYARAK ÖĞRENMEK İÇİN TIKLAYINIZ
İNTERNETTE DOLANDIRICILIĞA KARŞI UYANIK OLALIM!
Pek çok insanın günde 7-8 saatini başında geçirdiği internet, artık kişilerin hem özel hayatını, hem kariyerini hem de banka hesaplarını tehdit ederken, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) İnternet Daire Başkanı Osman Nihat Şen, internettin zararlarından korunma yollarını anlattı. Milyonlarca insan sitelere girip bedava müzik ve görüntü indirirken, Şen, bedava olan müzik, video, oyun ve müstehcenlik sitelerinin, aslında internetteki banka hesaplarımıza erişmek için kurulan tuzaklar olduğuna dikkat çekti. AKŞAM’a konuşan Şen, internet kullanan vatandaşların dikkat etmesi gereken temel kuralları sıraladı. İşte Şen’in verdiği internet kullanma taktikleri şöyle: İnterneti kuralına göre kullanan kişi, bilgisayar güvenliğiyle ilgili sorun yaşamaz. Kurallar nedir: Bilgisayarınızdaki hiçbir şey kopya ya da çalıntı olmamalı. İsterseniz en basit fotoğraf programı olsun, internetten bedava indiriyorsunuz. Hayatta kimse kimseye bedava bir şey verir mi? Kırtasiyeden en küçük A4 kağıdı isteyince bile ’senin olsun’ demez kimse. Birinci kural: Bilmediğiniz ve güvenmediğiniz programları kullanmayın. Size bir şey sunan insanlar onunla birlikte içine virüs gibi kötücül yazılımlar ekleyerek veriyor. Bunlar güvenli değil. İkinci kural: Her gelen e -posta ve mesajı açmayın. Her 100 mesajın 80’i istenmeyen mesaj. Size gelen 10 mailin 8 tanesini hiç açmamanız lazım. Teknoloji o kadar ilerledi ki, herhangi bir kişi internetten bir program bulup, açtığınız maille sizin bilgisayarınıza virüs bulaştırabilir. Çok kolay bunlar. O yüzden her e-postayı açıp okumamanız gerekiyor. Güvenliğinden emin olmadığınız sitelere girmeyin. Bir web sitesinde gezinirken o site sizin bilgisayarınıza zararlı yazılım indiriyor. Siz resim, müzik, video indirdiğinizde, isteyerek bilgisayarınıza bir şey inmesini kabul ediyorsunuz. Kullanıcı isterse içeri girmek çok kolay. Kullanıcı, müzik ve video indirerek sürekli zararlı yazılım alıyor. İndirmeden izleyenler de risk altında. Onlarda da bilgisayarınıza çerez, kuki denen kötü yazılımlar iniyor. Bilgisayarınıza inen kötücül yazılımlarla maddi ve manevi zarara uğrarsınız. Yasal müzik imkanlarını kullanın. Çok küçük miktar ödemeyeyim diye düşünürseniz banka hesabınız boşalıyor.
BİR kişiyle ilgili temin edilmesi en zor şey, annesinin kızlık soyadı. Nasıl temin edilir acaba diye düşününce, mesela, Facebook’ta ’dayı, dayıoğlu’ gibi ifadelerin geçtiği tabirleri arıyor. Sosyal medyada paylaşım sitelerinde bu tabir geçiyorsa tamam diyip anne kızlık soyadını buluyor. Sonradan bu kareler yan yana gelince insan ne yaptığını sonradan anlıyor. Doğum tarihi gibi verileri de yine mail trafiğinden, sitelere kayıt alırken ya da Facebook gibi sitelerden buluyor. Facebook’tan fotoğrafın çalınıp müstehcen sitelere konması da oluyor. Herkesle bilgilerinizi paylaşmayın. Facebook’a koyduğumuz fotoğraflara dikkat edelim. Eğer o bilgisayarı başka kişiler de kullanıyorsa daha da dikkat edelim. EN çok zararlı yazılım bulaştıran internet sitesi, müstehcenlik siteleri. Çünkü bu sitelere giren herkes bilgisayarıma ne verirseniz alırım diyor. Orada alma sınırı da yok, insanlar sürekli görüntü ve resim alıyor. O sırada sürekli bilgisayarınıza zararlı yazılım yüklüyor. Müzik, video, kumar ve müstehcenlik siteleri zararlı yazılımların bilgisayara yüklenmesine aracılık ediyor. Bu zararlı yazılımlar da kişisel verilerinizin ele geçirilmesine neden oluyor. KORSANLAR KİŞİSEL BİLGİLERİNİZİ HACK’LEME PEŞİNDE KORSANLAR, banka hesaplarına ulaşmak için kişilerle ilgili kişisel verilere ulaşmaya çalışıyor. Adı, soyadı, TC kimlik numarası, anne kızlık soyadı, doğum tarihi ve yeri gibi bilgilere erişiyorlar. Kiminle mailleştiğinizi takibe alıyorlar. Mailiniz izlenirse kişisel bilgileriniz edinilir. Mail adresinizi izlemek için şifreyi bulmalı. Şifreyi bulmak da kolay. İnsanları tuzağa düşürmek için bir takım müstehcen ya da müzik siteleri açıyorlar. Girince diyorlar ki, bedava mailini yaz; kaydol. Mail adreslerinizle birlikte şifrenizi hatırlamak için bir de soru istiyor. Böylece şifrenizi ve gizli sorunuzu öğreniyor. Kişinin bu işlemlerdeki şifre ile banka işlemi şifresi ya aynı ya da benzer oluyor. Onlar çok yakın zincir içinde kombinasyonlarını üreterek şifreye ulaşıyor. İNTERNET güvenliğindeki en büyük risklerden birisi, sizin bilgisayarınızın başkası tarafından kullanılması. MSN, Hotmail ve Facebook şifresinin çalınması ve internetten bankacılık işlemlerinde yaşanan sorunların nedeni de bu. 5-6 yıldır internet bankacılığı kullanan ve hiç sorun yaşamayan insanlar var. Neden, çünkü bilgisayarına hiç müzik indirmiyor. Eğer indirme işlemi yapıyorsam o bilgisayarda banka işlemi yapmam. Ya da bilgisayarı belli aralıklarla bütün ayarları başlangıç ayarlarına götürüyorum. Bilgisayar korsanları, şimdi de sizin bilgisayarınızı ele geçirip köle bilgisayar yapıyorlar. İnternette bir yere saldıracak olan korsanlar, bunu köle bilgisayarla yapıyor. İnsanların bilgisayarını köleleştirmek için önce insanların ilgisini çekecek siteler kurma ve mail atma gibi araçları deniyor. NORMALDE tanımadığınız kişilere fotoğrafınızı gösterir misiniz. O zaman neden internete resimlerinizi koyuyorsunuz. Fotoğrafındaki üniforması ve internete koydukları bilgilerle çocuklara kadar ulaşılabilir. Çocuklar emin olmadığı kişilerle konuşmamalı ve kiminle konuşacağını kendisi belirlemeli. Her gördükleri kişiyle internette arkadaş olmamalı. MÜSTEHCENLİK sitelerine üye olmayın. Reklam yolluyor, bedava üye oluyorsun. Ya da 30 TL’ye sana günlük 20 tane resim ve video göndereceğim diyor. Bu tür para yollayan o kadar çok kişi var ki... Bu tür siteler kesinlikle dolandırıcılık. Kesinlikle bir şey yollamıyorlar. Müstehcenlikte bu konu çok sınırsız şekilde gidiyor. Çünkü konuşulamıyor. Bize gelen şikayetlere göre çok mağdur var. Premium üyelik oluyor. Hem parası hem de şifresi gidiyor. Bir de üstüne video da yollamıyor. - HOTMAİL şifreniz çalınınca kesinlikle savcılığa suç duyurusunda bulunmanız lazım. Süreci savcılık yürütüyor, kayıtlara girmesi lazım. Savcılığa gidip şifrem şu tarihte çalındı, o tarihten sonra MSN’i kullananlar ben değilim diyecek. Savcılık da Microsoft’un temsilciliğine, o tarihten sonra Hotmail ya da MSN’e hangi IP adresinden girildiğini soracak. Facebook’ta da süreç aynı. Savcılığa suç duyurusu, o tarihten sonra giren IP adresinin Facebook’un temsilciliğinden istenmesi işlemleri aynen yapılıyor. Zanlı durumuna düşebilirsiniz. OYUN sitelerinde de yavaş yavaş problem artmaya başladı. Çocuklar üzerinden sıkıntı daha da büyüyor. Çocukların, oyunun şifresini nasıl kırarım, şu leveli nasıl atlarım gibi gündemleri var. İnternette de o tür sitelere girip bu bilgileri arıyorlar. Kötü niyetli kişiler, kişisel aile ve adres bilgilerinin hepsini oyunda çocuktan alıyorlar. Oyun oynayan çocuk kendi ismini yazmasın. Kaynak:Deniz ÇİÇEK-AKŞAM
Bu durum, profillerini Facebook’un en sıkı güvenlik özelliklerine ayarlayan kullanıcılar da dahil on milyonlarca Facebook kullanıcısını etkilemektedir. Bu problem, Facebook’un kurallarını bozmakta ve Facebook’un kullanıcılarının aktivitelerini ve kimlik bilgilerini nasıl güvenli tuttukları hakkındaki soruları yenilemektedir. Bu problem, kişileri İnternet üzerinde takip edebilmek amacıyla detaylı veritabanları kuran firmaların oluşturduğu sektörün büyümesine dayanmaktadır. Bu çeşit kimlik bilgisi ihlallerinin ne kadar süredir var olduğu bilinmemektedir. Yakın zamanda bir Facebook sözcüsü, kullanıcıların kişisel bilgilerinin deşifre olmasını önemli ölçüde engellemek için önlemler alındığını açıklamıştır. Facebook sözcüsü, “Facebook kullanıcı ID’lerinin kullanıcıların internet tarayıcıları veya uygulamalar aracılığıyla istenmeyerek paylaşılabileceğini” belirtmiştir. ID bilgisi, birisinin Facebook’daki bilgilerinin izlenmesini sağlamaz diyen sözcü, The Wall Street Journal tarafından tespit edilen problemin giderilmesi için yeni bir teknoloji geliştirileceğini belirtmiştir. Facebook uygulamaları (Apps), Facebook’un 500 milyon kullanıcısının oyunlar oynamasına ya da ilgilendikleri ortak konulara erişmesini sağlayan yazılımlardır. The Wall Street Journal, Facebook’daki en popüler 10 uygulamanın kullanıcıların ID’lerini dışarıdaki şirketlere gönderdiğini tespit etmiştir. Bir araştırma şirketi olan “Inside Network Inc.” derecelendirmesine göre (aylık kullanıcı erişimlerine dayanarak), Facebook uygulamaları 59 milyon kullanıcısı olan “Zynga Game Network şirketinin FarmVille”, “Texas HoldEm Poker” ve “FrontierVille” olarak sıralanmaktadır. En fazla kullanılan 10 uygulamanın bu üçü de kullanıcıların arkadaşları gibi kişisel bilgileri dışarıdaki şirketlere göndermektedir.
The Wall Street Journal tarafından kullanıcıların ID numaralarını gönderdiğini tespit ettiği en çok kullanılan 10 Facebook uygulaması Çoğu uygulama Facebook dışında bağımsız yazılım geliştiren şirketler (3rd party) tarafından geliştirilmektedir. The Wall Street Journal, Facebook’u, uygulamaların kişisel bilgileri gönderdiği konusunda uyarması sonrasında bazı uygulamalara Facebook kullanıcıları tarafından erişilememiştir, ancak erişilememesinin sebebi tam olarak anlaşılamamıştır. Gönderilen bilgiler Facebook’un temel yapı taşları olan, her bir kullanıcı için atanan benzersiz “Facebook ID numarası” dır. Facebook kullanıcı ID numarası herhangi bir Facebook profilinin parçasıdır ve herhangi birisi bu ID numaralarını kullanarak Facebook bilgilerini gizli olarak ayarlamış üyelerin ismini standart bir web tarayıcı kullanarak görebilmektedir. Bilgilerini herkesin paylaşımına açmış diğer kullanıcılar için ise Facebook ID numarası; yaş, ikametgâh, iş durumu ve resimler gibi bilgileri ifşa etmektedir. The Wall Street Journal tarafından tespit edilen Facebook uygulamaları, en az 25 reklamcılık ve veri toplama firmalarına (bunların birkaçı kullanıcıların İnternet aktivitelerini izleyerek profiller oluşturmaktadır) Facebook ID numaralarını göndermektedir. The Wall Street Journal, “RapLeaf Inc.” isimli bir veri toplama şirketinin, Facebook uygulamalarından aldığı kullanıcı ID bilgilerini kendi veritabanına işlediğini tespit etmiştir. RapLeaf Inc., elde ettiği Facebook kullanıcı ID bilgilerini satmaktadır ve ayrıca onlarca diğer firmaya da iletmektedir. RapLeaf, bilgilerin sızdırılmasının kasıtsız olduğunu söylemiştir. Rapleaf İş Geliştirme Başkan Yardımcısı Joel Jewitt, bu sürecin bilerek yapılmadığını beyan etmiştir. Facebook ise, Rapleaf’in Facebook ilişkili verileri işleyebilmesini önemli ölçüde sınırlandırmak için önceden önlemler aldıklarını söylemiştir. Aslen Facebook, uygulamalarını geliştiren firmaların kullanıcıların bilgilerini dışarıdaki reklam ve veri toplama şirketlerine iletmesini yasaklamıştır (kullanıcı, bilgilerinin iletilmesine izin verse bile). Bu sebeple The Wall Street Journal’ın bulguları Facebook için yeni bir problem oluşturmaktadır çünkü Facebook son yıllarda kullanıcı bilgilerinin ifşasına yönelik güvenlik politikalarını değiştirmekle eleştirilmektedir. Facebook uygulamaları Facebook’u her türlü aktivitenin gerçekleştirildiği bir merkeze dönüştürmektedir. Uygulamalar, Facebook ağının kullanışlılığını arttırmada önemli bir yol olarak değerlendirilmektedir. Facebook, her ay kullanıcıların %70’inin uygulamalarını kullandığını belirmiştir. Uygulamalar ayrıca, oyunlarda kullanılmak üzere oluşturulan sanal paraların satılması suretiyle Facebook’un reklam gelirlerinin yanında büyüyen bir gelir kaynağı olmuştur. Facebook, The Wall Street Journal’ın kullanıcı ID’lerini ilettiğini tespit ettiği bazı uygulamaları kapatmıştır. Engellenen uygulamalara, San Francisco’da kurulu olan “LOLapps Media Inc.” Şirketinin geliştirdiği birkaç uygulamada örnek verilebilir. Engellenen LOLapp's uygulamaları, aylık 3 milyon aktif kullanıcısı olan Gift Creator (hediye yaratıcı), aylık 1.4 milyon kullanıcı olan Quiz Creator (Bilgi Yarışması), Colorful Butterflies (renkli kelebekler) ve Best Friends Gifts’dır. Bu uygulamalara erişmek isteyen kullanıcılar ya hata mesajı almakta yada Facebook ana sayfasına yönlendirilmektedir. Bir Facebook sözcüsü “kurallarımızı ihlal eden tüm uygulamalara yönelik olarak acil önlemler almaktayız” demecini vermiştir. LOLapps sözcüsü ise yorum yapmak istememiştir. The Wall Street Journal tarafından tespit edilen LOLapps Media Inc., kişilerin profillerini internet aktivitelerini göre derlemekte ve satmaktadır. Tespit edilen LOLapps uygulamalarının bazıları kullanıcıların Facebook ID’lerini RapLeaf’e göndermektedir. RapLeaf ise bu bilgiyi internette kayıt amacıyla kullanılan çerez (cookie) dosyalarının içine yerleştirmektedir. RapLeaf, bu bilginin çerez dosyalarına yerleştirilmesi ve reklam amacıyla paylaşılmasından önce kullanıcıların isimlerinin çıkarıldığını söylemektedir. Ancak The Wall Street Journal, RapLeaf’in Facebook kullanıcı ID’lerini Google Inc.'s Invite Media’da dahil onlarca reklam şirketine gönderdiğini tespit etmiştir. Zynga, kendi güvenlik politikaları gereği “kişisel kimlik bilgilerini diğer reklam şirketlerine göndermediğini” belirtmektedir. Bir Zynga sözcüsü “Zynga’nın kişisel kimlik bilgilerinin diğer reklam şirketlerine gönderilmemesi konusunda çok katı kuralları olduğunu” söylemiştir. Kaynak: Wall Street Journal(WSJ) |
Sizler de biliyorsunuz ki, yaşamın her alanında haklarımız olduğu gibi haklarımızı/özgürlüklerimizi kullanırken uymamız ve dikkat etmemiz gereken kurallar vardır. İletişim özgürlüğü içinde yer alan Internet kullanımında da dikkat etmemiz gereken kurallar, çocukların Internet'ten güvenli bir şekilde yararlanmalarını sağlamak açısından önem taşımaktadır.
SON dönemde hızla artan yeni bir sorun daha var. İnsanlar sizinle ilgili bilgi temin etmek için internetten bilgi arıyor. Kişilerin itibarını zedelemek için farklı siteler açıyorlar. Siyasette yetkin, etkili kişiler ile kamudaki kişilerle ilgili bayağı bu tür site açıldı. Sizinle ilgili site açıp sizle ilgili olumsuz bilgi giriyorlar. Bilgisayarı ele geçirmeye de gerek yok. Daha kolay yapılıyor. Bize gelen şikayetten gördüğümüz, vatandaş kendisiyle ilgili olumsuz içeriğin nasıl önleneceğini çok merak ediyor. Bu çok önemli bir gündem. Vatandaşlarla ilgili de bunu çok yapıyorlar. Kişisel husumet ya da düşmanlıktan oluyor. Bayanlar için özellikle şunu yapıyorlar: Bir porno ya da müstehcenlik sitesinin yorum bölümüne kişinin adını yazıyorlar. Arama motoruna kişinin adını yazınca direkt o site geliyor. Çalışan kadınlar çok sıkıntı çekiyor. Benim o siteyle işim yok diye yüzü kızarıyor.
